‘बालगुटी’

बाळाला दहाव्या दिवसापासून गुटी द्यायला सुरुवात करावी.  ‘बालगुटी’ हे आयुर्वेदिक शास्त्रावर आधारलेले व परंपरेने चालत आलेले सहस्त्रशः सिद्ध असे लहान आहे. याने बाळाचे पचन चांगले राहते. पोट रोज आणि नियमितपणे आफ व्हायला मदत मिळते. रोगप्रतिकारशक्ती वाढल्याने सर्दी, खोकला, तापासरखे छोटे छोटे त्रास होण्यास प्रतिबंध होतो. शरीराचे पोषण झाल्याने वजन वाढायला व एकंदर  आकस व्हायलाही मदत मिळते. बाळगुटीमधली द्रव्ये आईच्या दुधात उगाळून देणे सर्वात चांगले. अन्यथा वर उल्लेखलेल्या सुवर्णसिद्धजलात ती उगाळून द्यावीत. ही द्रव्ये अखंड असावीत आणि उगाळून झाल्यावर नीट पुसून कोरडी कायु  हवाबंद डब्यात ठेवावीत. बाळगुटी पहिले आठ महिने द्यावीच द्यावी. मात्र नंतरही शक्य असल्यास वर्ष- सव्वा वर्षापर्यंत गुटी देणे बाळाच्या एकंदर आरोग्य आणि विकासाच्या दृष्टीने उत्तम होय. बालगुटीमध्ये पचन सुधारणारी, मेंदूची ताकद वाढवणारी, जंतांची प्रवृत्ती कमी करणारी, हाडांना बळकट करणारी अशी विविध प्रकारची द्रव्ये असतात.  दहा दिवसांच्या बाळाला गुटी सुरू करताना प्रत्येक द्रव्याचे साधारणतः रुपयाच्या आकाराचे एक-दोन वळसे द्यावेत. बालक महिन्याचे झाल्यावर दोन-तीन वळसे द्यावेत, ५-६ महिन्यांचे होईपर्यंत सात- आठ वळसे द्यावेत व या प्रकारे हळू हळू वळश्यांचे प्रमाण प्रमाण वाढवत न्यावेत. बालकाला कोणत्याही प्रकारचा शारीरिक त्रास होत असल्यास त्यावर उपयोगी असणाऱ्या द्रव्याची मात्रा त्याला बरे वाटेपर्यंत थोडीफार वाढवावी.